Türkiye'de Erişim Engellemelerinde Yeni Bir Boyut: VPN Servis Engeli
Türkiye’de uzun yıllardır zaman zaman veya sürekli olarak uygulanan erişim engelleri, yeni bir boyut kazanıyor. İnternet kullanıcıları erişim engellerini aşmak için VPN hizmetlerine yönelmişti. Ancak 4 Kasım 2016 tarihi itibariyle Bilgi Teknolojileri Ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından verilen kararla servis sağlayıcıları VPN servislerini engellemeye başladı.
Türkiye’de uygulanan erişim engelleri, öncelikle servis sağlayacıların dns sunucuları vasıtasıyla gerçekleştirilmeye başlanmıştı. İnternet kullanıcılarının farklı dns sunucularını kullanmasıyla bu engelin aşılması bir hayli kolay olmuş ve kullanıcılar tarafından uygulanan ilk erişim aşma yöntemi olarak kullanılmaya başlanmıştı. Sonrasında gelen engelleme yöntemleri ise, ip adres ve/veya bloklarının engellenmesi şeklinde gerçekleşmişti.
Tüm bu engellerin aşılması için internet kullanıcıları son zamanlarda vpn servislerine yöneldi. Teknik ve teknik olmayan son kullanıcılar için vpn servisleri kullanım alışkanlığı kazanmış durumda.
VPN Servisleri nasıl engelleniyor?
VPN yani Virtual Private Network (Sanal Özel Ağ), servislerinin engellenmesi temelde iki yönteme dayanıyor. VPN servisleri yaygın olarak PPTP ve L2TP protokolleri üzerinde çalışıyor. Engel bu noktada protokollerin yaygın olarak kullandığı portların engellenmesi veya popüler vpn servislerinin ip adreslerinin engellenmesi şeklinde gerçekleştiriliyor.
Türkiye’de yaygın olarak kullanılan vpn servislerinden Zenmate, Hotspot Shield, Private Internet Access, Tunnelbear ve IPVanish kullanıcılarının servis erişim sorunları başlamış durumda.
Şimdilik kendi vpn sunucusunu ve yapılandırmasını kullanan kullanıcıların engellemeden etkilenmediğini belirtmekte fayda var.
VPN Servis engelini uygulayan devletler
Dünya’da vpn erişim engeli uygulayan devlet olarak bilinen İran ve Çin var. Çin internet kullanıcıları 2011 yılında vpn servislerine uygulanan erişim engellerini raporlamaya başladı. 2012 yılında ise bazı vpn servisleri Çin’in erişim engelini aşmayı başardıklarını raporladılar.
İran hükümeti ise 2013 yılında VPN servislerinin engellenmesiyle ilgili çalışma başlatmıştı.
Ne yapılmalı?
VPN erişim engelinin, daha önce doğrulanmış yöntemlerle gerçekleştirilmiş olması durumunda aşılması mümkün değil. Yaygın olarak kullanılan vpn servis kullanıcılarının vpn sunucu yapılandırmalarına erişim yetkisi olmadığı için yapabilecekleri pek bir şey yok.
Ancak kendi özel vpn sunucusunu yapılandırmış kullanıcılar şu an bir engellemeyle karşılaşmadı ve kendi sunucu ve yapılandırmasını kullanan tüm kullanıcıların tespit edilmesi ve engellenmesi teknik olarak mümkün olsa da pratikte pek mümkün değil.